Tết Nguyên Đán, dịp lễ quan trọng nhất của người Việt, là thời khắc gia đình sum họp và tri ân tổ tiên. Trong không khí ấm áp đầu xuân, lễ cúng gia tiên không chỉ thể hiện lòng hiếu thảo mà còn là lời mời trang trọng, mong tổ tiên trở về chung vui với con cháu. Văn khấn mời các cụ về ăn Tết chính là cách con cháu bày tỏ lòng kính trọng và ước mong đoàn tụ trong dịp đầu năm mới.
Văn khấn đón tổ tiên về ăn Tết đọc khi nào?
Theo phong tục truyền thống của người Việt, vào bữa cơm chiều cuối năm, các gia đình thường tổ chức lễ cúng tất niên để bày tỏ lòng biết ơn và mời ông bà, tổ tiên về sum họp, đón Tết cùng con cháu. Đây là nghi lễ quan trọng, tượng trưng cho sự đoàn viên, ấm cúng và thịnh vượng của gia đình.
Mâm cỗ cúng tất niên thường được sắp xếp trên một chiếc bàn nhỏ dưới bàn thờ chính, nơi chỉ bày hoa tươi, mâm ngũ quả và một ít tiền vàng mã tượng trưng. Sau khi chuẩn bị xong mâm cỗ, gia chủ thắp hương và đọc bài văn khấn mời tổ tiên về chung vui.
Các thành viên trong gia đình sau đó sẽ cùng nhau làm lễ bái lạy. Hiện nay, nhiều tài liệu vẫn lưu truyền các bài văn khấn gia tiên chuẩn xác, giúp mọi người thực hiện nghi thức này trong không khí trang nghiêm của bữa cơm tất niên.
Văn khấn rước ông bà tổ tiên chuẩn nhất
Bài 1: Trích từ văn khấn cổ truyền Việt Nam – NXB Văn hóa – Thông tin
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
– Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
– Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
– Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
– Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ …
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm …
Tín chủ (chúng) con là: …
Ngụ tại…
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Bài 2: Dành cho gia đình, hộ kinh doanh cúng Gia Thần ngày tất niên
Một số gia đình, hộ kinh doanh vào ngày 30 Tết, ngoài việc cúng gia tiên còn làm lễ cúng Gia Thần để tạ chỗ “Đất đai” sau một năm làm ăn.
Lễ cúng thường là lễ mặn hoặc chay, các lễ vật chuẩn bị thường là xôi, chè, hương, hoa, trầu câu, ngũ quả, tiền vàng, trà rượu,… được đặt tại sân hoặc hiên nhà, sau đó cúng lạy ra phía trước nhà.
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân
Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần
Con kính lạy ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần
Con kính lạy các Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: …………………………………
Tuổi: …………………………
Ngụ tại: …………
Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Qua một năm làm ăn, chúng con xin dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho chúng con mọi sự an lành và may mắn.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính Thần, các vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con, toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Ý nghĩa và giá trị của việc đọc văn khấn mùng 1 Tết
Đọc văn khấn mùng 1 Tết là một nghi thức thiêng liêng, gắn kết con cháu với tổ tiên, thể hiện lòng thành kính và gửi gắm ước nguyện cho năm mới an lành.
Kết nối với ông bà và tổ tiên
Việc đọc văn khấn mùng 1 Tết là cách để con cháu kết nối với tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với ông bà, tổ tiên đã khuất. Đây cũng là dịp để bày tỏ sự thành kính, cầu mong sự phù hộ và độ trì từ thế hệ trước, như một lời nguyện cầu cho sự che chở và dẫn lối trong năm mới.
Cầu bình an, may mắn
Văn khấn đầu năm không chỉ là lời tri ân mà còn là cơ hội để gửi gắm những ước vọng về một năm mới bình an, hạnh phúc và thành công. Những lời khấn vái mang theo niềm hy vọng, niềm tin vào những điều tốt đẹp sẽ đến với gia đình.
Tạo không khí trang nghiêm
Khi bài văn khấn được cất lên, không gian trong gia đình trở nên trang nghiêm và ấm áp. Đây là khoảnh khắc mọi người lắng lòng, hướng về tổ tiên với sự tôn kính, đồng thời gắn kết các thành viên trong gia đình thông qua nghi lễ thiêng liêng đầu xuân.
Chuẩn bị trước khi đọc văn khấn
Để lễ cúng đầu năm diễn ra trọn vẹn và ý nghĩa, việc chuẩn bị trước khi đọc văn khấn là vô cùng quan trọng. Từ việc chọn thời gian, không gian, mâm cỗ đến trang phục, tất cả đều cần được thực hiện cẩn thận nhằm thể hiện lòng thành kính và sự trang nghiêm đối với tổ tiên.
1. Chọn thời gian phù hợp
Thời điểm đọc văn khấn cần được chọn sao cho phù hợp, thường vào sáng mùng 1 Tết khi mọi người trong gia đình đã sẵn sàng và không gian yên tĩnh. Khoảnh khắc này mang ý nghĩa khởi đầu, giúp lời khấn trọn vẹn ý nghĩa.
2. Không gian sạch sẽ
Không gian cúng cần được dọn dẹp sạch sẽ, bày trí trang nghiêm để thể hiện sự tôn kính với tổ tiên. Đây cũng là cách tạo ra không khí thiêng liêng, giúp cả gia đình tập trung vào nghi thức cúng.
3. Mâm cỗ đầy đủ lễ vật
Mâm cỗ cúng cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật truyền thống, thường bao gồm hoa, quả, trà, bánh chưng hoặc các món ăn đặc trưng ngày Tết. Mỗi vật phẩm đều mang ý nghĩa tượng trưng, góp phần tăng thêm sự thành kính trong nghi lễ.
4. Trang phục lịch sự
Người thực hiện nghi thức nên mặc trang phục lịch sự, kín đáo, thể hiện sự trang trọng và lòng thành kính. Điều này không chỉ tôn lên ý nghĩa của lễ cúng mà còn giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống.
Cách đọc văn khấn khi mời các cụ về ăn Tết
Đọc văn khấn là một phần quan trọng trong nghi lễ, giúp thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên. Chỉ cần thực hiện với đúng tư thế, âm điệu trang nghiêm và tấm lòng chân thành, nghi thức này sẽ trọn vẹn ý nghĩa.
1. Tư thế khi đọc
Tư thế khi đọc văn khấn cần nghiêm trang, thể hiện sự kính cẩn với tổ tiên. Có thể đứng thẳng hoặc quỳ gối nhẹ nhàng, hai tay chắp trước ngực hoặc cầm bài khấn, tạo nên sự trang nghiêm và tập trung cho nghi thức.
2. Âm điệu đọc văn khấn
Lời khấn nên được đọc với âm điệu chậm rãi, rõ ràng và thành kính. Tránh đọc quá nhanh hoặc lớn tiếng, thay vào đó là sự nhẹ nhàng, trang trọng để thể hiện lòng tôn kính và sự kết nối thiêng liêng.
3. Thành tâm khi mời các cụ về ăn Tết
Quan trọng nhất khi đọc văn khấn là sự thành tâm. Lời khấn không chỉ là những câu chữ, mà còn là cách bày tỏ lòng biết ơn và ước nguyện chân thành của con cháu đối với tổ tiên. Chính tấm lòng thành kính là yếu tố làm nên ý nghĩa sâu sắc của nghi lễ.
Lễ cúng Tết và việc đọc văn khấn mùng 1 không chỉ là nghi thức trang trọng mà còn là dịp thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên và ước nguyện cho một năm mới an lành. Đây là phần quan trọng trong việc gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt.
